Bilimsel Dayanaklar ve Psikometrik Geçerlilik Raporu

Amaç

Bu çalışma, CharacterIX Kişilik Envanteri’nin geliştirilme sürecini, psikometrik geçerlilik ve güvenilirlik sonuçlarını; ayrıca liderlik, eğitim yönetimi ve kariyer danışmanlığı gibi farklı alanlarda yapılan akademik uygulamalarını özetlemektedir.

Envanter, Enneagram’ın dokuzlu kişilik tipolojisini modern ölçme yöntemleriyle bilimsel bir çerçevede doğrulamayı amaçlamaktadır.

Yöntem

2018 – CharacterIX GB-TR Bilimsel Çalışma

🔬 Bilimsel Değerlendirme ve Sonuç

21.140 katılımcıdan elde edilen geniş veri seti üzerinde gerçekleştirilen Temel Bileşen Analizi (PCA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) sonuçları, CharacterIX Kişilik Envanteri’nin dokuz faktörlü yapısının, teorik olarak öngörülen Enneagram temelli kişilik modelini desteklediğini göstermektedir.

Elde edilen uyum indeksleri, modelin kabul edilebilir düzeyde psikometrik geçerliliğe sahip olduğunu; Cronbach’s Alpha katsayıları ise her bir faktörün yüksek düzeyde iç tutarlılığa sahip olduğunu ortaya koymaktadır.

Faktör bazında güvenilirlik değerleri .727 ile .879 arasında değişmekte; ölçeğin genel güvenilirlik katsayısı α = .877 olarak belirlenmiştir. Bu sonuçlar, aşağıdaki bilimsel çıkarımları desteklemektedir:

Ölçek, kişilik özelliklerini ölçmede yüksek iç tutarlılık göstermektedir; yani her faktördeki maddeler aynı psikolojik yapıyı ölçmektedir.

α katsayılarının .70’in üzerinde olması, ölçeğin güvenilirliğinin kabul edilebilir sınırların oldukça üzerinde olduğunu göstermektedir (Kaplan & Saccuzzo, 1989; Özgüven, 2007).

Faktörler arası tutarlılığın dengeli olması, ölçeğin yapı geçerliliğini (construct validity) desteklemektedir.

Büyük örneklem büyüklüğü (n = 21.140) nedeniyle sonuçların istatistiksel olarak güçlü ve genellenebilir olduğu söylenebilir.

Sonuç olarak, CharacterIX Kişilik Envanteri, dokuz kişilik tipini ölçmede hem geçerli hem de güvenilir bir psikometrik araç olarak değerlendirilmektedir.

Ölçeğin yüksek iç tutarlılığı, bireylerin kişilik profillerinin bilimsel temelde analiz edilmesi ve danışmanlık süreçlerinde kullanılabilmesi açısından güçlü bir kanıt sunmaktadır.

2018 – 26. Ulusal Yönetim Kongresi Bildirisi

28.484 Z kuşağı bireyin envanter sonuçları analiz edilerek liderlik eğilimleri değerlendirilmiştir. Bulgular, “Liderlik Gelişim Çarkı” modeli çerçevesinde yorumlanmıştır.

2019 – Okul Yöneticileri Tezi

Türkiye genelinde 1.111 okul yöneticisinin envanter sonuçları değerlendirilerek, yöneticilikte baskın tip dağılımları incelenmiştir.

2023 – Halkla İlişkiler Doktora Tezi

Üniversite öğrencilerinde Enneagram tipleri ile meslek tercihleri arasındaki ilişki analiz edilmiştir.

Uygulama Alanları

Liderlik (2018)

Z kuşağı örnekleminde en yaygın tip Tip 2 (Yardımsever) bulunmuştur. Her tipin özgün liderlik tarzı tanımlanmış; sonuçlar, liderlik geliştirme ve insan kaynakları yönetimi alanlarında uygulanabilirliği göstermiştir.

Eğitim Yönetimi (2019)

Okul müdürlerinde en yaygın tip yine Tip 2 olarak saptanmıştır. Tip 3 ve Tip 8 oranlarının düşük olması, yöneticilikte empati, adalet ve iş birliği gibi insani liderlik becerilerinin öne çıktığını göstermiştir.

Meslek Seçimi (2023)

Halkla İlişkiler öğrencilerinde kişilik özellikleri ile mesleki rol tercihleri arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur.

Tip 3 öğrencileri daha çok yönetici/stratejist rollere, Tip 9 öğrencileri ise iletişim/koordinasyon rollerine yönelmiştir.

Sonuç

CharacterIX Kişilik Envanteri, psikometrik olarak doğrulanmış güvenilir ve geçerli bir ölçme aracıdır.

Araştırmalar, envanterin yalnızca bireysel gelişim için değil; liderlik geliştirme, eğitim yönetimi, insan kaynakları ve kariyer danışmanlığı alanlarında da kullanılabilirliğini göstermektedir.

📚 Kaynaklar ve Dokümanlar

Bu rapor aşağıdaki akademik çalışmalara dayanmaktadır. Ayrıntılı içerik ve verilerin tamamına, bu sayfada erişilebilen PDF dokümanlarından ulaşılabilir: